COĞRAFİ DURUMU
       Sumbas Osmaniye’nin 6 İlçesinden biridir. Kuzeyinde ve Batısında Adana İlinin Kozan İlçesi, Doğu ve Güneyinde Kadirli İlçeleriyle çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 318 Km2’dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 130 metre olup, İl merkezine 60 Km, Kadirli İlçesine 12 Km uzaklıktadır. Sumbas Yukarı Çukurova’nın kuzeyinde yer almaktadır. İlçe topraklarının yarısı dağlık ve yaylalık, yarısı ise ovalık alandır. Bölgenin güneyi ovalara açılır, Kuzey kısımları Diniker, Tekeçoğlu dağları ile bunların devamında bulunan Orta Toros dağlarına dayanır.  İlçe sınırları içinden geçen ve İlçeye adını veren Sumbas Çayı etrafındaki tepelikler, yeşillikler Sumbas İlçesine tarifsiz güzellikte coğrafi manzaralar katmaktadır. Dağ, yayla ve ova gibi yeryüzü şekillerinin hepsinin özelliklerini üzerinde taşır. Coğrafi bakımdan İlçenin arazilerini iki bölümde inceleyebiliriz:

 1. Dağlık ve Yaylalık Bölgeler        : Orta Torosların teşkil ettiği dağlık ve yaylalık bölgeler orman ve yalçın kayalıklarla örtüSumbas Osmaniye’nin 6 İlçesinden biridir. Kuzeyinde ve Batısında Adana İlinin Kozan İlçesi, Doğu ve Güneyinde Kadirli İlçeleriyle çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 318 Km2’dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 130 metre olup, İl merkezine 60 Km, Kadirli İlçesine 12 Km uzaklıktadır. Sumbas Yukarı Çukurova’nın kuzeyinde yer almaktadır. İlçe topraklarının yarısı dağlık ve yaylalık, yarısı ise ovalık alandır. Bölgenin güneyi ovalara açılır, Kuzey kısımları Diniker, Tekeçoğlu dağları ile bunların devamında bulunan Orta Toros dağlarına dayanır.  İlçe sınırları içinden geçen ve İlçeye adını veren Sumbas Çayı etrafındaki tepelikler, yeşillikler Sumbas İlçesine tarifsiz güzellikte coğrafi manzaralar katmaktadır. Dağ, yayla ve ova gibi yeryüzü şekillerinin hepsinin özelliklerini üzerinde taşır. Coğrafi bakımdan İlçenin arazilerini iki bölümde inceleyebiliriz:

 1. Dağlık ve Yaylalık Bölgeler        : Orta Torosların teşkil ettiği dağlık ve yaylalık bölgeler orman ve yalçın kayalıklarla örtülüdür. Dağların ortalama yükseklikleri 1500 m. civarındadır. Kuzeyden güneye doğru dağ aralarında dar ve derin vadi oluklarına rastlanmaktadır. Sumbas ve Kesik Çayı vadi olukları da bu alanda bulunur. Dağlık bölgede bulunan yaylalar halkın birer serinleme ve dinlenme yerleri olup, Sumbas İlçesinin hayat ve can damarlarıdır.

 2. Ovalık Bölgeler  :  Ovalık bölgeler Alüvyon topraklardan oluşmuştur. Toprak tabakasının  yüzeye yakın kısmında su tabakaları mevcuttur. Ovanın bazı yerlerinde kalker bloklar görülür. Yüzey daha çok yeni devrin killi, kireçli ve kumlu tabakalarından teşekkül etmiştir.  Sumbas İlçesi Akdeniz iklim kuşağının etkisi altındadır. Kışları ılık ve yağışlı, yazları kurak ve sıcak geçer. İlçenin en soğuk ayları Ocak ve Şubat, en sıcak ayları ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Sumbas İlçe Merkezi ve Akçataş, Köseli gibi köylerde sıcaklığın sıfırın altına düşmesine neden olan rüzgarlar dağların siper vazifesi görmesi nedeniyle etkili olamamakta ve buralarda narenciye, her türlü meyve ve sebze yetiştirilmektedir.  Sumbas kışın soğuma nedeniyle yüksek, yazın da ısınma nedeniyle alçak basıncın etkisi altındadır. Kışın ve baharda esen batı rüzgarları soğuyarak yörenin bol yağış almasına neden olur. Sumbas ılıman kuşağın Akdeniz tipini tamamen üzerinde taşır. 500-800 metreye kadar yeşilliğini tamamen muhafaza eden maki bitki topluluğu bulunmaktadır. Etraf bodur ağaçların altında Nane, Kekik, Menekşe, Çiğdem, Nergis ve daha pek çok hoş kokulu çiçekler ve çayırlarla örtülüdür. 500-800 Metreden sonra, ormanlar karışık ağaçlardan ve yükseklerde iğne yapraklı ağaçlardan oluşur. Bu ağaçlar  yüksekliğe doğru gidildikçe sırasıyla şunlardır:  Kocayemiş, sakızlık, mersin, karaçalı, meşe, çınar, yabani meyveler, ardıç, keçiboynuzu, sedir, köknar, kızılçam vb.dir. İlçemizde kayda değer iki akarsu bulunmaktadır. Bunlar Sumbas ve Kesiksuyu Çaylarıdır.

         Sumbas Çayı :  İlçenin kuzey batısındaki Diniker Dağının eteğinden Sumbas-Kozan sınırından çıkar Akçataş (Sıtır), Köseli ve Akköprü köylerinden geçtikten sonra Kesik Çayı ile birleşerek Çukurköprü’ye  gelir. Çukurköprüden de  kuzey-güney doğrultusunda akışına devam eden Sumbas Çayı Anavarza Kalesinin güneyinde Savrun Çayına karışarak Ceyhan Nehrine dökülür. Bol kaynak suları ile beslendiği için yatağında her mevsim su bulunur.  

Kesiksuyu Çayı : Gaffarlı köyünün kuzeyindeki Çavuş Dağından çıkıp Mehmetli Beldesi ile Sumbas İlçe sınırını çizerek Akköprü Köyünün biraz ötesinden geçerek Sumbas Çayına dökülür. Üzerinde sulama amaçlı ve kısmen de taşkın koruma amaçlı Mehmetli Barajı tesis edilmiştir.

lüdür. Dağların ortalama yükseklikleri 1500 m. civarındadır. Kuzeyden güneye doğru dağ aralarında dar ve derin vadi oluklarına rastlanmaktadır. Sumbas ve Kesik Çayı vadi olukları da bu alanda bulunur. Dağlık bölgede bulunan yaylalar halkın birer serinleme ve dinlenme yerleri olup, Sumbas İlçesinin hayat ve can damarlarıdır.

 2. Ovalık Bölgeler  :  Ovalık bölgeler Alüvyon topraklardan oluşmuştur. Toprak tabakasının  yüzeye yakın kısmında su tabakaları mevcuttur. Ovanın bazı yerlerinde kalker bloklar görülür. Yüzey daha çok yeni devrin killi, kireçli ve kumlu tabakalarından teşekkül etmiştir.  Sumbas İlçesi Akdeniz iklim kuşağının etkisi altındadır. Kışları ılık ve yağışlı, yazları kurak ve sıcak geçer. İlçenin en soğuk ayları Ocak ve Şubat, en sıcak ayları ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Sumbas İlçe Merkezi ve Akçataş, Köseli gibi köylerde sıcaklığın sıfırın altına düşmesine neden olan rüzgarlar dağların siper vazifesi görmesi nedeniyle etkili olamamakta ve buralarda narenciye, her türlü meyve ve sebze yetiştirilmektedir.  Sumbas kışın soğuma nedeniyle yüksek, yazın da ısınma nedeniyle alçak basıncın etkisi altındadır. Kışın ve baharda esen batı rüzgarları soğuyarak yörenin bol yağış almasına neden olur. Sumbas ılıman kuşağın Akdeniz tipini tamamen üzerinde taşır. 500-800 metreye kadar yeşilliğini tamamen muhafaza eden maki bitki topluluğu bulunmaktadır. Etraf bodur ağaçların altında Nane, Kekik, Menekşe, Çiğdem, Nergis ve daha pek çok hoş kokulu çiçekler ve çayırlarla örtülüdür. 500-800 Metreden sonra, ormanlar karışık ağaçlardan ve yükseklerde iğne yapraklı ağaçlardan oluşur. Bu ağaçlar  yüksekliğe doğru gidildikçe sırasıyla şunlardır:  Kocayemiş, sakızlık, mersin, karaçalı, meşe, çınar, yabani meyveler, ardıç, keçiboynuzu, sedir, köknar, kızılçam vb.dir. İlçemizde kayda değer iki akarsu bulunmaktadır. Bunlar Sumbas ve Kesiksuyu Çaylarıdır.

         Sumbas Çayı :  İlçenin kuzey batısındaki Diniker Dağının eteğinden Sumbas-Kozan sınırından çıkar Akçataş (Sıtır), Köseli ve Akköprü köylerinden geçtikten sonra Kesik Çayı ile birleşerek Çukurköprü’ye  gelir. Çukurköprüden de  kuzey-güney doğrultusunda akışına devam eden Sumbas Çayı Anavarza Kalesinin güneyinde Savrun Çayına karışarak Ceyhan Nehrine dökülür. Bol kaynak suları ile beslendiği için yatağında her mevsim su bulunur.  

Kesiksuyu Çayı : Gaffarlı köyünün kuzeyindeki Çavuş Dağından çıkıp Mehmetli Beldesi ile Sumbas İlçe sınırını çizerek Akköprü Köyünün biraz ötesinden geçerek Sumbas Çayına dökülür. Üzerinde sulama amaçlı ve kısmen de taşkın koruma amaçlı Mehmetli Barajı tesis edilmiştir.